میں جد کدے وی پاکستان بارے کوئی تنقید دی گل کردا ہاں تے کْجھ لوگ میرے تے ” غدار، ملک دْشمن تے کافر” دا ٹھپہ لا دیندے نے۔ میں ایس قطار وچ اکلا نہیں پاکستان وچ بوہت سارے میرے ورگے ہور وی لوک نے جنہاں نوں ” غداری ملک دْشمنی تے کفر” دے الزام دی پنجالی چٌک چٌک کے کلہہ پے گیا اے۔ گل ساری اتنی اے کہ ہر انسان طراں مینوں وی آپنے ملک نوں جنت ورگا دیکھن دی سدھر آئوندی اے تے میں ایس سلسلے وچ آپنیاں سوچاں راہیں ایس دیس دی چنگیائی لئی حصہ پائوندا ہاں ۔
سویڈن ہر مثبت ناپ تول راہیں اج دی دْنیا دا ہراول تے ماڈل ملک اے ۔ ایہہ اینا ترقی یافتہ تے خوش حال ہے کہ اک چھوٹا ملک ہون دے باو جود ایہہ ایشیا تے افریقہ دے کئی ملک خرید سکدا ہے ۔ سویڈن کئی لحاظ نال اک عجیب و غریب ملک وی ہے ۔ نا تے ایہہ رقبے دے لحاظ نال تے نا ای آبادی پکھوں اک وڈا ملک اے ۔ اس دی آبادی مساں اک کروڈ وی نہیں پر خوش حالی راہیں دْنیا دا پہلے نمبر دا ملک اے۔
جب میں پاکستان میں لوگوں کو سویڈن کے دن رات کی اس نا ہموار طوالت کے نظام کے بارے بتاتا ہوں تو لوگ فورا سوال کرتے ہیں:” لوگ سوتے کیسے ہیں ؟”
سال دا بہتا حصہ ایتھے ٹھنڈ اتے برف رہندی ہے سردیاں دے سخر وچ ایتھے برف دے نال ہنیرہ وی آجاندا اے تے دن سنگڑ کے مساں دو تنّ گھنٹے دا رہِ جاندا ہے ۔ سورج اک پاسیوں چڑھدا اے تے کجھ ای گھنٹیاں وچّ دوجے پاسے لہہ جاندا اے گرمیاں وچّ ایہہ نظام اْلٹ ہو جاندا ہے اتے کئی علاقیاں وچّ تاں سورج لہندا ای نہیں تے 24گھنٹے چمکدا رہندا اے
جد میں پاکستان وچّ لوکاں نوں سویڈن دے دن رات دی اس نا ہموار لمبائی دے نظام دے بارے دسدا ہاں تاں لوک فٹ سوال کردے ہن :” ایتھے لوک سوندے کویں نے ؟”
“اجیہے حالات وچّ دن رات دی ونڈ دا کنٹرول گھڑی لے لیندی ہے ۔ لوک وقت مطابق سوندے اتے جاگدے نے “: میں گلّ سمجھاؤن لئی کہندا ہاں ۔ لوکاں نوں فر وی ایہہ گلّ سمجھ نہیں لگدی تاں میں کہندا ہاں :” تسیں سنا ہویا ہے کہ کجھ ملکاں وچّ چھ مہینے دن تے چھ مہینے رات رہندی ہے ۔ سویڈن وی اجیہا ہی اک ملک ہے “: میں ہور سمجھاؤن لئی کہندا ہاں
اس توں وکھ علاوہ سویڈن وچّ ہور وی کئی حیران کرن والیاں گلاں نے مثال دے طور تے اس ملک نےآپنے اندروں تیجا طبقہ جاں تھلڑی کلاس ختم کر دتی ہے اس دا مطلبّ ایہہ ہے کہ ایتھے صرف دو ای طبقے نے اْتلا طبقہ جاں امیر طبقہ اتے درمیانہ طبقہ ۔ نیواں جاں غریب طبقہ ایس سماج وچوں غائیب ہو چکیا ہے ۔ ایتھے ترکھان ، صفائی کرن والا ، نائی ، مزدور جیکر چاہے تاں اوہ آپنے کول مرسیڈیز ، بی ایم ڈبلیو تے آؤڈی کار رکھ سکدا ہے اتے کوٹھی وچّ وی رہِ سکدا ہے چھٹیاں گزارن لئی ہوائی جہاز وچّ سفر کرکے کسے دوردراز دے ملک وچّ کِسے فائیو سٹار ہوٹل وچّ وی رہِ سکدا ہے ۔ ایہہ گلّ سن کر پاکستان وچّ بیٹھے اکثر لوک سمجھدے ہون گے کہ میں گپ مار رہیا ہاں جاں فر سوالاں دا اک لما سلسلہ شروع ہو جاندا ۔ میں اوہناں نوں دسدا ہاں کہ ریاست نے فرد دے مسئلے آپنے ہتھ وچّ لےلئے نے تے ایتھے دا آئین ریاست نوں اس گلّ اتے پابند کردا ہے کہ اوہ ہر شہری دیاں بنیادی ضرورتاں جویں روٹی ، کپڑا ، مکان ، علاج ، تعلم ، راکھی ، انصاف ، اظہار دی آزادی ( ہور نا جانے کی کی اے) دی گارنٹی دیوے ۔ کئی وار انج وی ویکھن نوں ملدا اے کہ کوئی آدمی جان بجھّ کے کوئی وی کم کرن توں ناہ کر دیندا اتے سرکار کولوں رعب نال اپنے آئینی حق دے طور اتے روٹی ، کپڑا ، مکان ، علاج ، تعلیم ، راکھی ، انصاف ، اظہار دی آزاد ی دا مطالبہ کردا ہے ایہہ کوئی دھتکاریا ہویا انسان نہیں ہندا ۔ ایہہ صوبے تے قومی اسمبلی دا الیکشن وی لڑ سکدا ہے جت جان دی صورتَ وچّ وزیر وی بنّ سکدا ۔ سویڈن وچّ سیاست ، وزارت ، ہائیکورٹ دے جج ہون اتے کِسے خاص طبقے دی اجارہ داری نہیں ہے سگوں کئی دفعہ اک بس ڈرائیور ۔ کھیت مزدور ، ریسٹوڑنٹ دا بیرا وزیر بنیا ہوندا اے ۔ ہائیکورٹ وچّ جج دی کْرسی تے اک موچی ، دھوبی، نائی بیٹھا ہندا ہے ۔ یاد رہوے کہ سویڈن دیاں عدالتاں وچّ اکثر جج لوکاں دے چنے ہوئے ہندے نے اس عدالت وچّ وکالت پڑھیا اک مستقل جج کسے صورتَ وی دوجیاں ججاں توں اْچا نہیں ہوندا
اک سیاسی پارٹی دا لیڈر اک راج مزدور وی ہو سکدا ہے ۔ وزیر ، گورنر ، سپریم کورٹ دا چیف جسٹس فوج دا کمانڈر انچیف ایتھے عامَ آدی ہن کسے دے کول کوئی پروٹوکول ہونا تاں دور دی گلّ رہِ گئی کسے دے کول نہ سرکاری کوٹھی نہ کار نہ ڈرئیور نہ کوئی نوکر نہ چپڑاسی ہندا ہے ۔ فوج دا کمانڈر انچیف جاں سپریم کورٹ دا چیف جسٹس بس وچّ سفر کردے ہن جاں کئی وار پیدل دفتر جاندے ہن ۔ میں کئی وار مذاق وچ سویڈش لوکاں نوں سوال کردا ہاں :” دسو تہاڈے ملک دے کمانڈر انچیف دا کی نام ہے ؟ جاں سپریم کورٹ دے چیف جسٹس دا کی نام ہے ؟” اکثر لوک لاعلمی دا اظہار کردے ہوئے نفی وچّ سر ہلیا دیندے نے
اس ملک دا اہم ترین جاں سپریم میدان تعلیم ہے میرے قیاس راہیں ایس ملک دے بجٹ دا سبھ توں وڈا حصہ تعلیم لئی وقف ہے ۔ کالج اتے یونیورسٹی وچّ تعلیم تے مفت ہے ای پر سکولاں وچ کاپی کتاباں پینسل تے دن دا لنچ وی مفت ہے سبھ توں دلچسپ گلّ ایہہ ہے کہ کالج اتے یونیورسٹی وچّ پڑھن والے طالب علماں نوں حکومت پڑھنے دی تنخواہ وی دیندی ہے
بھانویں اس ملک وچّ بے شمار قومی زباناں ہن پر ایتھے آکے آباد ہوئے غیر ملکیاں دیاں لا تعداد مادرری زباناں ہن ۔ ہر انسان نوں کوئی وی زبان سکھن دا حق ہے غیر ملکی آپنے بچیاں نوں آپنی مادری زبان دی تعلیم وی دیواندے نے ہور تے ہور ایتھے اک پاکستانی پنجابی بچہ جو پاکستان وچّ تاں پنجابی بظور مادری زبان نہیں پڑ ھ سکدا اوہ ایتھے پنجابی پڑھ سکدا ہے ۔ زباناں دی تعلیم دا انتظام حکومت کردی ہے پر تعلیم وچّ سبھ توں بہتا زور سویڈش زبان دی تعلیم اتے دتا جاندا ہے کئی وار تاں ایہہ زور اک مذہبی فریضے طرحاں محسوس ہندا ہے ۔ پچھلے دناں ایہناں آپنی پارلیمینٹ وچّ اک قنون پاس کیتا اوہ غیر ملکی جسدے کول سویڈن وچّ رہن اتے کم کرن دا پرمٹ ہے جیکر اوہ سویڈش زبان دی تعلیم حاصل نہیں کرے گا تاں ا ہدا وظیفہ بند کر دتا جاوے گا ۔ اس ملک وچّ باقی زباناں دی تعلیم جبری جاں لازمی نہیں سگوں اک انسان دی ذاتی چون اے ۔ سویڈش ایتھے دی وڈی آبادی دی زبان ہے ۔ بھانویں ایتھے سویڈش زبان دے بے شمار لہجے ہن پر اک ریاستی جاں معیاری سویڈش موجود ہے ۔ سویڈش دی اہمیت دی بنیادی وجہ ایہہ ہے کہ ایہہ ایتھوں دی اکثریت دی زبان ہے ۔ گھٹ گنتی والیاں نوں ودھ گنتی والیاں نال جڑن لئی اس اوزار دی لازمی ضرورت ہے
پاکستان نوں سویڈن دا متضاد یا اْلٹ ملک کیہا جا سکدا ہے ۔ ایتھے مذہب فرد دا ذاتی انتخاب ہے ۔ کوئی سویڈش عورت غیرت دے نام اتے قتل نہیں ہندی اتھے آئین توں بالا ا کوئی شخص نہیں ہور تے ہور ایتھے دا بادشاہ وی آئین دے ماتحت ہے تے اس نوں نہیں توڑ سکدا ہور گلاں دے علاوہ اک تضاد دی گلّ زباناں دے بارے وچّ نقطہ نظر ہے ۔ سویڈن وچّ کوئی غیر ملکی زبان لازمی جاں جبری نہیں سوائے سویڈش دے جو ایتھے دی اکثریت دی زبان ہے ۔ پاکستان وچّ غیر ملکی زباناں لوکاں اتے جبری طور اتے مسلط ہن پر ایتھے دی وڈی گنتی دی زبان پنجابی نوں گھر ولوں باہر کڈھ دتا گیا ہے ۔ وڈی گنتی نوں مجبور کیتا جاندا ہے کہ اوہ گھٹ گنتی والیاں دی زبان سیکھے
سویڈن مسلسل اگے دی طرف ودھ رہیا پر اسیں ؟؟؟؟؟؟؟
